Tổ Thương Na Hòa Tu

3. Tổ Thương Na Hòa Tu (Sanakavasa), sanh sau Đức Phật nhập Niết bàn 60 năm, cha tên Lâm Thắng, mẹ là Kiều Xa Da, ở nước Ma Đột La, dòng Tỳ Xa Đa. Hai mươi tuổi xuất gia tu theo đạo Tiên, ở núi Tuyết. Vì tu theo đạo Tiên, Ngài tu luyện nên có thần thông. Khi gặp Tổ A Nan Đà, Tổ hỏi:
- Ông tu có thần thông để làm gì?
Ngài kiêu hãnh nói:
- Tôi tu có thần thông để thiên hạ kính nể.
Tổ A Nan Đà hỏi tiếp:
- Thiên hạ kính nể để được cái gì?
Nghe Tổ A Nan Đà hỏi câu thứ 2, Ngài thấy mình lạc vào chỗ khoe khoang, nên xuống giọng nói với Tổ:
- Vậy Ngài tu theo đạo Phật để được cái gì?
Tổ A Nan Đà nói với Ngài:
- Ta tu theo đạo Phật không được cái gì cả, mà để được trở về quê hương chân thật của mình thôi.
Nghe Tổ A Nan Đà nói không được gì, nên Ngài xin Tổ nói chỗ được và không được để Ngài rõ thông.
Tổ A Nan Đà nói bài kệ:
 

Nơi vật lý thế giới này
Tu hành mà được việc này việc kia
Tu theo vật lý phân chia
Chiều Dương vui sướng, kìa là chiều Âm.
 
Thần thông là của chiều Âm
Ông tu mà được, thần thông của mình
Tức còn luân chuyển tử sanh
Luân hồi sanh tử đua tranh làm gì?
 
Tâm mình thanh tịnh hằng tri
Luân hồi sanh tử làm chi được mình
Thiền Thanh Phật dạy rất linh
Không cần khổ sở mà mình về quê.
 
Quê xưa chỉ một đường về
Niết bàn thanh tịnh không hề dụng công
Thiền tông phổ khắp núi sông
Nhiều người Giác ngộ thong dong rất nhiều.
 
Thiền tông Phật dạy không nhiều
Ai mà nhận được những điều Thiền tông
Vị đó là người có công
Dẫn mạch nguồn thiền của Phật Thích Ca.
 
Nếu ông mà đã nhận ra
Niết bàn thanh tịnh Thích Ca lưu truyền
Tức ông là người đủ duyên
Sẽ được truyền thiền làm Tổ tiếp theo.

 
Ông vừa nghe Tổ A Nan Đà nói 24 câu kệ, ông liền Giác ngộ được “Yếu chỉ Thiền tông”, nên có trình với nhị Tổ A Nan Đà bài kệ như sau:
 

Cực khổ dụng công thiền
Để tìm việc linh thiêng
Linh thiêng là hư ảo
Hư ảo là luân hồi .
 
Luân hồi là đường khổ
Đường khổ phải trầm luân
Thầy dạy con chỉ '' Dừng ''
Lìa ngay đường đao khổ .
 
Tự nhiên hết trầm luân
Vừa nghe qua con mừng
Mừng vì biết đường khổ
Xin lạy Thầy cám ơn .
 
Không biết chi đáp đền
Kính xin Thầy chấp nhận
Đệ tử nghe theo Thầy
Nối tiếp pháp Thiền tông .
 
Phổ đi Khắp núi sông
Của Thích Ca đã dạy
Hiện tại cám ơn Thầy
Ngày xưa Đức Phật dạy .
 
Xin lạy về núi Linh Sơn
KÍnh nguyện ơn trên Phật
Con xin chuyển pháp Ngài
Thường còn nơi thế gian .
 
Muôn người được bình an
Và biết đường giải thoát
Kính xin Thầy chứng lòng
Na Hòa Tu Kính Lạy .

 
Vừa nghe ông Thương Na Hòa Tu trình 28 câu kệ, Tổ A Nan Đà biết ông đã đạt được “Bí mật Thiền tông”, nên dạy như sau:
- Tuy ông tiếp xúc với ta thời gian rất ngắn, nhưng ông Giác ngộ được “Yếu chỉ Thiền tông” và đạt luôn cả “Bí mật Thiền tông”, theo nguyên tắc là ta sẽ truyền Thiền tông cho ông để làm Tổ sư Thiền tông đời thứ Ba, nhưng theo lời ghi trong Huyền ký của Như Lai, khi Như Lai diệt độ 100 năm, ở vùng này có người tên là Thương Na Hòa Tu, nối tiếp ta làm Tổ sư Thiền tông đời thứ Ba. Do đó, ông phải đợi thêm 20 năm nữa thì mới đúng là ngày Như Lai diệt độ đúng 100 năm.
 Hai mươi năm sau, đúng ngày truyền Thiền tông như đã ghi trong Huyền ký, Tổ A Nan Đà làm lễ truyền “Bí mật Thiền tông” cho ông Thương Na Hòa Tu dưới gốc cây cổ thụ bằng một buổi lễ đơn sơ, nhưng đúng theo quy định mà Như Lai đã dạy.
(Chúng tôi xin bỏ phần nghi thức, chỉ nêu bài kệ truyền “Bí mật Thiền tông” mà nhị Tổ A Nan Đà đọc truyền cho Ngài Thương Na Hòa Tu)
 
BÀI KỆ TRUYỀN THIỀN TÔNG NHƯ SAU:

Ngày xưa, sen nở Linh Sơn
Như Lai dạy thiền, quý hơn ngọc vàng
Truyền đi khắp chốn gian nan
Nay ta truyền lại rõ ràng cho ông.
 
Ông phải giữ lấy trong lòng
Tìm nhiều phương cách thiền đây lưu truyền
Hôm nay họ Thương có duyên
Ta nay truyền thiền chứng nhận cho ông.
 
Tu kia nhận được không mong
Sống với Phật tánh là xong Luân hồi
Thiền tông đơn giản vậy thôi
Sống với Phật tánh Luân hồi màng chi.
 
Thiền tông đặc biệt diệu kỳ
Ông đã nhận được, nhận thì Tổ tông
Tổ tông ông nhận trong lòng
Để truyền người kế là xong phận mình.
 
Hôm nay, trước Đấng tối linh
Chánh thức truyền thiền Tổ vị cho ông
Ông phải cố gắng hết lòng
Tìm người kế tiếp là xong phận mình.
 
Thiền tông ông phải lặng thinh
Người có duyên lớn mới trình thiền ra
Vì đây lời dạy Thích Ca
Đúng một trăm năm, truyền ra Tổ này.
 
Hôm nay, tại dưới gốc cây
Tổ vị thứ ba tại đây được truyền
Ông người có đủ phúc duyên
Chính thức truyền thiền Tổ vị cho ông.
 
Tổ vị, ông để trong lòng
Không nói ai biết là ông được truyền
Đức Phật Huyền ký dạy riêng
Các Tổ, chỉ truyền theo dòng Thiền tông.
 
Truyền đi khắp chốn núi sông
Giúp người biết được là xong Luân hồi
Thiền tông đặc biệt vậy thôi
Luân hồi nhiều kiếp là thôi với mình.
 
Thay lời Đức Phật tuyệt linh
Chuyển ông Tổ vị một mình biết thôi
Khi nhận Tổ vị được rồi
Phải nhớ những lời Đức Phật Thích Ca.
 
Theo như lời dạy Thầy ta
Hễ ai nhận được Thích Ca dạy thiền
Vị đó là người đủ duyên
Phải được truyền thiền để làm lòng tin.
 
Hôm nay, thay mặt Tối linh
Chánh thức truyền thiền cấp giấy cho ông
Ông nên giữ lấy trong lòng
Vượt qua bể khổ để về nhà xưa.
 
Từ nay dù sớm hay trưa
Chỉ cần thanh tịnh, không ưa Niết bàn
Ông nên cố gắng bình an
Nhìn thấy Bể tánh chính đây quê mình.
 
Ngày xưa Đức Phật dạy “Dừng”
Vì ông không biết, không theo lời Ngài
Vì vậy đi khắp trần ai!
Rơi vào Bể tánh, ông nay mới “Dừng”.
 
Tất cả chúng tôi rất mừng
Vì đã chứng nhận, ông đây ngộ thiền
Ông nay hết đảo hết điên
Chánh thức truyền thiền cấp giấy cho ông.

 

TRÍCH: CUỘC ĐỜI VÀ NGỘ ĐẠO CỦA 36 VỊ TỔ SƯ THIỀN TÔNG ẤN ĐỘ - TRUNG HOA - VIỆT NAM (QUYỂN 8)
TÁC GIẢ: THIỀN GIA – SOẠN GIẢ NGUYỄN NHÂN