Tổ Bát Nhã Đa La

27. Tổ Bát Nhã Đa La (Prajnatara), sanh sau Đức Phật nhập Niết bàn 981 năm, người nước Đông Ấn, dòng Bà La Môn, cha tên Bát Phạt Phi, mẹ là Uất Phương Huyền. Cha mẹ Ngài bị chết sau một trận động đất, khi Ngài mới có 15 tuổi. Vì cha mẹ không còn nên đến ở đậu nhà người dì, ai mượn gì Ngài cũng làm mà không lấy tiền công. Tổ Bất Như Mật Đa nhớ lại tiền kiếp Tổ và Ngài có duyên thầy trò, nên Tổ tìm đến gặp Ngài, kể chuyện xưa và nhận Ngài làm đồ đệ.
Ngài theo Tổ học đạo Thiền tông được 8 năm, một hôm Tổ nói:
- Trong Huyền ký của Như Lai có đề cập đến tên ông, vậy ông hãy trình chỗ hiểu biết cao sâu của pháp môn Thiền tông học này coi, có đúng với những gì trong Huyền ký đã ghi không?
Ngài nghe lời Tổ nên trình bày kệ:
 

Cha mẹ từ giả cõi trần
Để con ở lại tu phần Thiền tông
Nhờ Thầy chỉ dạy rất thông
Thiền tông tuyệt diệu, ở trong cõi này.
 
Ơn Thầy dạy bảo con đây
Đã lâu nhận được định trình Thầy xem
Nhưng sợ Thầy la con bèn
Cứ để yên vậy sang hèn tự minh.
 
Hôm nay Thầy bảo con trình
Mấy lời bộc bạch, xin Thầy kiểm cho
Nhờ Thầy nuôi dạy ấm no
Không khổ không sở, không lo thứ gì.
 
Thiền tông tâm con thường ghi
Chỉ cần thanh tịnh, tìm chi trong trần
Thiền Thanh lúc nào cũng cần
Việc làm chỉ một không cần thứ hai.
 
Đã lâu con làm không hai
Ngày ngày thanh tịnh, thấy hai đôi bờ
Bên trong tuyệt diệu như mơ
Bên ngoài sanh tử đôi bờ rõ thông.
 
Thiền tông không phải cầu mong
Mà tâm thanh tịnh, không mong không cầu
Rơi vào Bể tánh nhận Châu
Không thể diễn tả vì đâu có hình.
 
Con vào cứ vậy lặng thinh
Khi nói ra tiếng, tiếng mình vang xa
Lời vàng của Phật Thích Ca
Con nay nhận được, ý đà thiền Thanh.
 
Nhìn ra tam giới như tranh
Chỉ cần vui thích, tử sanh luân hồi
Nghe lời Phật dạy con '' Thôi ''
Luân hồi sinh tử con thôi không tìm.
 
Hôm nay Thầy hỏi con riêng
Xin trình mật ý, chỉ riêng mình Thầy
Ý trên con trình với Thầy
Xin Thầy kiểm nhận con đây rất mừng.

 
Tổ Bất Như Mật Đa nghe Ngài trình bài kệ 36 câu, biết Ngài đã đạt được “Bí mật Thiền tông” nên dạy Ngài như sau:
- Ngươi nay đã đạt được “Bí mật Thiền tông”, ba tháng sau ta sẽ truyền “ Bí mật Thiền tông” lại cho Ngươi.
Đúng 3 tháng sau buổi lễ truyền “Bí mật Thiền tông” do Tổ Bất Như Mật Đa truyền cho Ngài.
Bài kệ truyền “Bí mật Thiền tông” như sau:
 

Ngày xưa, sen nở Linh Sơn
Như Lai dạy thiền, quý hơn ngọc vàng
Truyền đi khắp chốn gian nan
Nay ta truyền lại rõ ràng cho ông.
 
Ông phải giữ lấy trong lòng
Tìm nhiều phương cách thiền đây lưu truyền
Hôm nay họ Bát duyên        
Ta nay truyền thiền chứng nhận cho ông.
 
La kia nhận được không mong     
Sống với Phật tánh là xong Luân hồi
Thiền tông đơn giản vậy thôi
Sống với Phật tánh Luân hồi màng chi.
 
Thiền tông đặc biệt diệu kỳ
Ông đã biết được, nhận thì Tổ tông
Tổ tông ông nhận trong lòng
Để truyền người kế là xong phận mình.
 
Hôm nay, trước Đấng tối linh
Chánh thức truyền thiền Tổ vị cho ông
Ông phải cố gắng hết lòng
Tìm người kế tiếp là xong phận mình.
 
 
Thiền tông ông phải lặng thinh
Người có duyên lớn mới trình thiền ra
Vì đây lời dạy Thích Ca
Ai có duyên lớn, nói ra pháp này.
 
Hôm nay, chánh điện tại đây
Tổ vị Hai Bảy tại đây được truyền
Ông người có đủ phúc duyên
Chính thức truyền thiền Tổ vị cho ông.
 
Tổ vị, ông để trong lòng
Không nói ai biết là ông được truyền
Đức Phật Huyền ký dạy riêng
Các Tổ chỉ truyền theo dòng Thiền tông.
 
Thiền tông đi khắp núi sông
Giúp người biết được là xong Luân hồi
Thiền tông đặc biệt vậy thôi
Luân hồi nhiều kiếp là thôi với mình.
 
Lời dạy Đức Phật tuyệt linh
Truyền ông Tổ vị một mình biết thôi
Khi nhận Tổ vị được rồi
Phải nhớ những lời Đức Phật dạy ra.
 
Theo như lời dạy Thầy ta
Hễ ai nhận được Thích Ca dạy thiền
Vị đó là người đủ duyên
Phải được truyền thiền để làm lòng tin.
 
Hôm nay, thay mặt Tối linh
Chánh thức truyền thiền cấp giấy cho ông
Ông nên giữ lấy trong lòng
Vượt qua bể khổ để về nhà xưa.
 
Từ nay dù sớm hay trưa
Chỉ cần thanh tịnh, không ưa Niết bàn
Ông nên cố gắng bình an
Rơi vào Bể tánh chính đây quê mình.
 
Ngày xưa Đức Phật dạy “Dừng”
Vì ông không biết, không theo lời Ngài
Vì vậy đi khắp trần ai!
Rơi vào Bể tánh, hôm nay mới “Dừng”.
 
Tất cả chúng tôi rất mừng
Vì đã chứng nhận, ông đây ngộ thiền
Ông nay hết đảo hết điên
Chánh thức truyền thiền cấp giấy cho ông.

 

TRÍCH: CUỘC ĐỜI VÀ NGỘ ĐẠO CỦA 36 VỊ TỔ SƯ THIỀN TÔNG ẤN ĐỘ - TRUNG HOA - VIỆT NAM (QUYỂN 8)
TÁC GIẢ: THIỀN GIA – SOẠN GIẢ NGUYỄN NHÂN