Giải đáp Thiền tông 2025 - Phần 18: Cõi vô sanh ở đâu? Tại sao Việt Nam là nơi công bố Thiền Tông?

Thưa ban giải đáp thiền tông của chùa Thiền tông Tân Diệu, tôi là Nông Thị Nguyệt, cư ngụ tại thành phố Hồ Chí Minh. Hôm nay tôi xin gửi đến ban giải đáp 12 câu hỏi.
Xin ban giải đáp pháp môn thiền tông của chùa Thiền tông Tân Diệu giải đáp cho tôi được rõ thông. Xin cảm ơn rất nhiều ạ. Xin mời chị Đông Thị Nguyệt đặt câu hỏi.
Vâng, câu hỏi số một của tôi như sau ạ.
Đức Phật dạy nước mắt của chúng sinh nhiều hơn biển cả nghĩa là gì ạ? Xin ban giải đáp cho tôi được rõ thông ạ.
Tôi là Thiền tông sư Hồng Phượng, thành viên trong ban giải đáp Thiền tông của chùa Thiền tông Tân Diệu.
Tôi xin trả lời câu số một của chị Nông Thị Nguyệt cư ngụ tại thành phố Hồ Chí Minh như sau. Câu trên có nghĩa là nước mắt của con người sống luân hồi ở trái đất này, khóc còn nhiều hơn là nước của biển lớn, tức là biển Thái Bình Dương ở trái đất này.
Xin mời chị đặt câu hỏi kế tiếp. Vâng, xin cám ơn.
Tôi xin đặt câu hỏi số hai. Trong kinh của Đức Phật có dạy, cái khổ bị thiêu đốt ở địa ngục chưa phải là khổ. Cái khổ làm ngạ quỷ đói khát cũng chưa phải là khổ. Cái khổ làm lạc đà hay trâu ngựa kéo xe bị đánh độc chưa phải là khổ. Chỉ có chúng sinh mê muội không biết đường đi thì mới khổ. vì đó là khổ muôn đời. Xin ban giải đáp trả lời cho tôi bốn ý sau.
Ý một, làm sao để hết mê muội ạ? Ý hai, các đường đi đó là các đường nào ạ? Ý ba, đường đi nào thoát khỏi nỗi khổ của luân hồi sanh tử để trở về cõi vô sanh? Cõi vô sanh ở đâu trong vũ trụ này ạ? Ý bốn. Thời kỳ đồ đồng, loài người làm sao hiểu được ẩn ý sâu xa của Đức Phật ạ?
Tôi xin trả lời từng tự các ý ở câu hỏi số hai của chị Nông Thị Nguyệt, cư ngụ ở thành phố Hồ Chí Minh như sau.
Về ý đầu tiên, nếu muốn hết mê muội thì dễ như ăn cơm, chỉ cần thực hiện hai phần như sau. Một là đừng có kiến chấp. Hai là tìm quyển giáo lý đạo Phật. Khoa học vật lý Thiền tông Việt Nam học cho thuộc lòng là hết mê muội ngay.
Ý thứ hai, các đường đi đó là con đường trở về Phật giới.
Ý thứ ba, đường đi mà thoát khỏi nỗi khổ của luân hồi sinh tử để trở về cõi vô sanh là thế giới Phật ở đó. với ý cuối cùng thì thời kỳ đồ đồng loài người không hiểu lời của Đức Phật dạy nên mới chuyển đến thời kỳ văn minh khoa học vật lý lên cao mới cho phổ biến ra vậy mà còn bị chửi cho là tâm thần và quan tưởng.
Xin mời chị đặt câu hỏi tiếp theo.
Vâng, sau đây là câu hỏi số ba của tôi. Trong sách Cảnh Đức truyền đăng lục quyển sáu có ghi lại câu chuyện Mài ngói làm gương của ngài Nam Nhạc Hoài Nhượng chỉ điểm cho ngài Mã Tổ Đạo Nhất. Khi ngài Mã Tổ Đạo Nhất dựng am ở Nam Nhạc Hoành Sơn và nói ngồi tu thiền để thành Phật.
Xin ban giải đáp trả lời cho tôi ba ý sau. Ý một, học thiền tông không phải là nằm hay ngồi, không chấp trước vào tướng ngồi thiền. Ý ngài Hoài Nhượng muốn dạy là gì ạ? Ý hai, học làm Phật là học làm sao ạ? Ý ba, vào thời kỳ đồ đồng, các vị tổ sư thiền tông hay các vị thiền tông sư có dạy các đệ tử học làm Phật được không ạ?
Tôi xin trả lời từng tự các ý ở câu hỏi số ba của chị Nông Thị Nguyệt như sau.
Ý thứ nhất, câu này ngài Ngoại Nhượng muốn dạy ba ý.
Một là tu Thiền tông mà ngồi để thành Phật thì không có thành Phật được.
Hai là tu Thiền tông mà chấp ta ngồi tu để thành Phật thì cũng không thành Phật được.
Ba là tu Thiền tông mà chấp tướng ngồi để thành Phật thì cũng không có thành Phật được.
Ý thứ hai, học làm Phật là học làm sao? Tôi xin trả lời, học làm Phật là học làm vị toàn năng toàn giác.
Giới ý thứ ba, vào thời kỳ độc, các vị tổ thiền tông hay các vị thiền tông sư không vị nào dạy các đệ tử học làm Phật cả mà các vị chỉ dạy các đệ tử là muốn thành Phật thì hãy hành thật đúng lời của Đức Phật dạy thì chắc chắn mới thành Phật được.
Xin mời chị hỏi tiếp. Xin cảm ơn.
Tôi xin được hỏi câu hỏi số bốn.
Ngài Hoài Nhượng đã khai thị cho ngài Mã Tổ Đạo Nhất bằng bài kệ Trong tâm hàm giống Phật, gặp nước ắt nảy mầm, tam muội vốn không tướng, có gì hoại gì thành. Xin ban giải đáp trả lời cho tôi hai ý sau ạ. Ý một, tại sao ngài đạo nhất nghe bài kệ khai thị thiền tông trên thì hốt nhiên đại ngộ và bái ngài Hoài Nhượng làm thầy ạ? Ý hai, ý nghĩa của bài kệ nói lên điều gì ạ?
Tôi xin trả lời từng tự các ý ở câu hỏi số 4 của chị Nông Thị Nguyệt.
Ý thứ nhất, ngài đạo Nhất khi nghe bài Kệ khai thị Thiền tông trên thì hốt nhiên đại ngộ và bái ngài Hoại nhượng làm thầy là vì ngài đạo nhất đã hiểu như sau.
Một, trong tánh con người ai cũng có hạt kim thân Phật siêu nhỏ.
Hai là người nào mà cảm ngộ trong tánh mình có hạt kim thân Phật siêu nhỏ thì nước mắt liền chảy ra.
Ba là tam muội vốn không tướng, tức chánh định cũng gọi là Như Lai thanh tịnh thiền vốn không tướng.
Bốn, tánh Phật của mỗi người không hình tướng, có gì mà hoại, có gì mà thành. Về ý thứ hai, các vị tu thiền tông muốn các vị tổ xác nhận mình ngộ thiền thì người này phải có bề kệ trình bày được tánh Phật của mình, thì các tổ mới cấp giấy hay bằng chứng nhận cho để có số thứ tự đường trở về Phật giới cũng gọi là đường giải thoát.
Xin mời chị hỏi câu tiếp theo.
Vâng, câu hỏi số năm của tôi như sau. Trong luật sa di có câu sa di thuyết pháp sa môn thính, bất trọng cao niên, trọng tánh linh. Xin ban giải đáp giải thích cho tôi được rõ ạ.
Xin trả lời câu số 5 của chị Nông Thị Nguyệt cư ngụ tại thành phố Hồ Chí Minh.
Về trong luật sa di có câu sa di thuyết pháp sa môn thính. Có nghĩa là chú tiểu tu thọ giới chỉ có 10 giới mà dạy được ý sâu màu của Đức Phật. Thì vị Tỳ Kheo mà thọ 250 giới mà không biết gì cũng phải ngồi mà nghe. Không trọng người cao tuổi mà chỉ trọng người giải thích được tánh Phật.
Người sa di sơ môn này không căn cứ vào tuổi tác. Người nào hiểu sâu về ý sâu màu của đạo Phật thì được phép ngồi dạy đạo Phật. Còn người học Phật đừng có chấp người giảng đó là ai. Dù cho là sa di hay sa môn gì, người thường hay hòa thượng gì, người nào hiểu đạo Phật thì đến nghe. Đừng có chấp vào phẩm vị cao hay thấp.
Xin mời chị hỏi tiếp theo. Dạ xin cảm ơn ban giải đáp.
Tôi xin đặt câu hỏi số sáu.
Trong kinh Duy Ma Cật có câu trực tâm thị đạo tràng. Xin ban giải đáp giải thích cho tôi được rõ ạ.
À tôi xin trả lời câu hỏi thứ sáu của chị Nông Thị Nguyệt cư ngụ ở thành phố Hồ Chí Minh. Về câu này thì Đức Phật dạy là trực nhận chân tâm ngộ tức thì tức là mình nhận được tánh Phật của chính mình thì mình ngộ đạo.
Xin mời chị hỏi tiếp. Dạ vâng.
Xin đặt câu hỏi số bảy của tôi như sau. Trong kinh Viên Giác, Đức Phật dạy Bồ Tát Văn Thù Sư Lợi vọng nhận tướng tứ đại làm thân, chấp cái duyên theo bóng dáng sáu trần làm tâm, đó là vô minh. Xin ban giải đáp trả lời cho tôi hai ý sau. Ý một, làm sao để hết vô minh ạ? Ý hai, viên giác nghĩa là gì ạ?
Câu hỏi số bảy này thì tôi xin trả lời cho chị Nông Thị Nguyệt như sau.
Về ý thứ nhất, làm sao để hết vô minh? Chuyện này dễ d ăn cơm. Hãy tìm đọc hết quyển kinh vô tự của Đức Phật dạy thì hết vô minh ngay.
Ý thứ hai là duyên giác, nghĩa là viên ngọc cũng là tánh Phật của mỗi người. Giống như là viên ngọc sáng, biết đầy đủ cũng gọi là biết tròn đầy. Nên Đức Phật gọi là viên giác.
Xin mời chị hỏi tiếp. Vâng, xin cảm ơn.
Sau đây là câu hỏi số tám của tôi.
Trong chứng đạo ca có câu cùng thích tử khẩu xưng bần thất thị thân bần đạo bất bần bần tắc thân thường phi vũ hạt. Đạo tắc tâm tàng vô giá châu. Dịch nghĩa cùng thích tử miệng xưng nghèo. Thực là thân nghèo, đạo chẳng nghèo. Nghèo vì thân thường mặc áo vá, đạo ắt lòng mang vô giá châu. Xin ban giải đáp trả lời cho tôi hai ý sau.
Ý một, mấy câu kệ này muốn nói lên điều gì ạ?
Ý hai, lòng mang vô giá châu nghĩa là gì ạ?
Tôi xin trả lời câu hỏi số tám của chị Nông Thị Nguyệt như sau.
Về ý thứ nhất, mấy câu kệ này muốn nói như sau. Một á là con Phật họ thích xưng là bằng tăng, tức là vị tăng nghèo.
Thứ hai á là tuy thân của bằng tăng nghèo nhưng đạo của bần tăng thì không nghèo.
Thứ ba là thân của bần tăng nghèo vì bần tăng mặc áo vá.
Thứ tư nhưng trong lòng của bần tăng lại có hạt ngọc vô giá. Tức là tánh Phật của bần tăng không tính giá là bao nhiêu như vật chất ở thế gian được.
Về ý thứ hai, lòng mang tánh Phật là hạt châu không tính giá của thế gian được.
Xin mời chị hỏi tiếp.
Vâng, tôi xin đặt câu hỏi số 9. Xin ban giải đáp giải thích ý nghĩa từ ngôi già lam nghĩa là gì ạ?
Câu thứ chín này tôi xin trả lời như sau. Ý nghĩa của từ ngôi già lam có nghĩa là ngôi nhà đơn sơ có người mặc áo màu lam ở trong đó. Ý là người tu theo đạo Phật chân chính chỉ có hai lối tu.
Lối tu thứ nhất là tu theo hạnh đầu đà, khất thực để ăn không có làm. Mục đích là không làm ra tiền của, chỉ tu để giác ngộ và giải thoát mà thôi.
Lối tu thứ hai là tu theo pháp môn Như Lai thanh tịnh thiền. tự làm mà ăn, không xin ai. Mục đích là tìm học cho được quyển giáo lý đạo Phật khoa học vật lý thiền tông Việt Nam thì mới biết được giác ngộ và công thức giải thoát. Người tu mà không biết hai cơ bản này mà tu ắt phải tu sai.
Nếu tu sai thì có hai nơi phải đi gồm. Một là làm qua báo, hai là xuống địa ngục. Còn tu mà để lấy tiền của những người không biết quá nhiều thì bị siêu nhân quả vào hầm lửa lớn.
Chị còn thắc mắc gì xin mời chị hỏi tiếp ạ. Vâng, xin cảm ơn ban giải đáp.
Tôi xin đặt câu hỏi số 10 của tôi. Kinh Pháp Cú phẩm Hoa có nói, Ai chinh phục địa cầu thiên giới, vượt lên trên cả cõi Diêm Ma, sao bằng ngộ pháp Phật Đà như người khéo kết, tràng hoa đẹp màu. Xin ban giải đáp trả lời cho tôi ba ý sau.
Ý một, ai chinh phục được địa cầu thiên giới ạ? Ý hai, cõi Diêm Ma là gì ạ? Ý ba, Đức Phật muốn dạy điều gì trong bài kệ này ạ?
Xin trả lời câu số 10 của chị Nông Thị Nguyệt ở thành phố Hồ Chí Minh như sau. Về ý thứ nhất á thì người chinh phục được địa cầu thiên giới là những ai hiểu được thật rõ trái đất và hiểu được tam giới.
Về ý thứ hai là những ai biết được cõi Nam Diêm Phù Đề có mấy loài sống chung và nhiệm vụ của mỗi loài ra sao.
Ý thứ ba, ý của Đức Phật dạy cho người tu theo đạo Phật mà muốn giác ngộ và giải thoát thì phải biết toàn diện như sau thì mới tu theo đạo Phật đúng được. Gồm một là càn khôn vũ trụ là gì, chứa gì trong đó, hai là Phật giới ở đâu, loài nào sống trong đó, làm việc gì? Ba, thiên giới ở đâu? Loài nào sống trong đó cũng làm việc gì? Bốn, địa giới ở đâu? Có mấy loài sống trong đó? Có gì trong đó cũng làm việc chi? Năm, loài Phật có từ đâu? Loài Phật đầu tiên ai tạo ra? Loài Phật thân cấu tạo bằng gì? Loài Phật ăn thức ăn gì? Loài Phật hành nghề gì để nuôi thân? Thứ sáu là loài trời. Loài trời có từ đâu? Loài trời đầu tiên ai tạo ra? Loài trời thân cấu tạo bằng gì? Loài trời ăn thức ăn chi? Loài trời hành ngày gì để nuôi thân? Thứ bảy á là loài người. À loài người có từ đâu? Loài người đầu tiên thì ai tạo ra? Loài người thân cấu tạo bằng gì? Loài người ăn thức ăn gì? Và loài người hành nghề gì để nuôi thân? Thứ tám á là loài thần.
Loài thần có từ đâu? Loài thần đầu tiên ai tạo ra? Rồi loài thần thân cấu tạo bằng gì? Loài thần cũng ăn thức ăn chi. Loài thần hành nghề gì để nuôi thân? Thứ chín á là loài thánh. Loài thánh thì có từ đâu? Và lời thánh đầu tiên ai tạo ra? Lời thánh thân cấu tạo bằng gì? Loài thánh ăn thức ăn chi? Và loài thánh hành nghề gì để nuôi thân? Tới thứ 10 á là loài tiên.
Loài tiên có từ đâu? Loài tiên đầu tiên ai tạo ra? Loài tiên thân cấu tạo bằng gì? Loài tiên ăn thức ăn chi và loài tiên hành nghề gì để nuôi thân. 11 là loài ngạ quỷ. Loài ngạ quỷ thì có từ đâu? Loài ngạ quỷ đầu tiên ai tạo ra? Loài ngạ quỷ thân cấu tạo bằng gì? Loài ngạ quỷ ăn thức ăn chi? Và loài ngạ quỷ hành nghề gì để nuôi thân? 12 á là loài súc sinh.
Loài súc sinh có từ đâu? Ờ loài súc sinh đầu tiên ai tạo ra? Loài súc sinh thân cấu tạo bằng gì? Loài súc sinh ăn thức ăn chi? Và loài súc sinh là có nhiệm vụ gì? Thứ 13 là loài thực vật. Loài thực vật có từ đâu? Loài thực vật đầu tiên ai tạo ra? Loài thực vật thân cấu tạo bằng gì? Loài thực vật ăn thức ăn chi? Và loài thực vật có nhiệm vụ gì? Trên đây á là 13 cơ bản mà loài người ai cũng phải biết thì mới tu theo đạo Phật đúng được.
Còn người tu theo đạo Phật mà không biết 13 cơ bản này, người tu theo đạo Phật để kiếm danh và tiền thì bị nhân quả có đến ba con đường đi. Gồm nếu mà lợi dụng đạo Phật để kiếm tiền thì bị nhân quả làm hoa báo. Còn nếu lợi dụng đạo Phật để kiếm tiền và danh thì bị nhân quả xuống địa ngục. Lợi dụng đạo Phật để chửi, chê, cướp, cắm pháp môn giải thoát thì bị siêu nhân quả và hầm lỡ lớn.
Xin mời chị hỏi tiếp. Vâng, xin cảm ơn.
Câu hỏi số 11 của tôi như sau. Kinh Pháp Cú phẩm Ngu bài 60. Người chằn chọc đêm dài thăm thẳm. Kẻ mỏi chân ngao ngán đường dài. Người ngu tránh pháp ngoài tai. Luân hồi mất hút biết ngày nào ra. Xin ban giải đáp trả lời cho tôi hai ý sau. Ý một, chánh pháp là gì ạ? Ý hai tại sao người ngu bỏ ngoài tai chánh pháp thì bị luân hồi quấn hút không ngày nào ra?
Tôi xin trả lời câu 11 của chị Nông Thị Nguyệt như sau.
Về ý thứ nhất, chánh pháp á là pháp chân chánh của Đức Phật dạy là giác ngộ và giải thoát.
Ý thứ hai, vì người ta ngu nên bỏ ngoài tay chánh pháp của Đức Phật dạy về giác ngộ và giải thoát. Vì người ta ngu để bị sinh tử luân hồi.
Xin mời chị hỏi tiếp. Vâng, xin cảm ơn.
Tôi xin đặt câu hỏi số 12 cũng là câu hỏi cuối cùng của tôi trong ngày hôm nay như sau. Kinh Pháp Cú phẩm Ngu bài 62. Bệnh chấp ngã vào con tài sản nào con ta tài sản của ta. Khổ đau đeo bám chẳng tha. Người ngu nên hiểu tôi là chẳng tôi. Xin ban giải đáp trả lời cho tôi hai ý sau. Ý một, chấp ngã nghĩa là gì ạ? Tại sao con người có chấp ngã? Ý hai, tôi là chẳng tôi nghĩa là gì ạ?
Tôi xin trả lời câu 12 của chị Nông Thị Nguyệt, cư ngụ ở thành phố Hồ Chí Minh như sau.
Về ý thứ nhất, chấp ngã nghĩa là chấp thân ta là thật có.
Ý thứ hai, tôi là chẳng tôi ý nghĩa là cái tôi là duyên hợp mới có, do đó không phải là cái tôi chân thật.
Ban giải đáp chùa Thiền tông Tân Diệu chúng tôi xin cảm ơn chị Nông Thị Nguyệt ở thành phố Hồ Chí Minh đã đặt các câu hỏi rất hay và có những lời đánh giá về pháp môn Thiền tông này. Chúc chị và gia đình nhiều sức khỏe.
Xin trân trọng. Vâng, tôi xin cảm ơn ban giải đáp rất nhiều ạ đã trả lời các câu hỏi cho tôi được rõ thông. Xin chúc ban giải đáp của chùa Thiền tông Tân Diệu thật nhiều sức khỏe và tiếp tục phổ biến pháp môn Thiền tông tuyệt quý này cho nhiều người cùng biết. Một lần nữa xin cảm ơn ạ.